PUNJAB 1984 MOVIE

ਨੀ ਮੈਂ ਕੂਜੇ ਵਿਚ ਆਊਂਗਾ ਸਵਾਹ ਬਣ ਕੇ... ਗੀਤ ਦੇ ਨਾਲ ਮੁਕਦੀ ਹੈ ਫਿਲਮ ਪੰਜਾਬ 1984... ਕੁਜ ਚਿਰ ਏਸ ਗੀਤ ਦੇ ਸਰੂਰ ਵਿਚ ਰਹ ਕੇ ਬੜਾ ਹੀ ਚੰਗਾ ਲਗਾ | ਉਂਜ ਹੁਣ ਤਕ ਗਿਣੀਆਂ ਚੁਣੀਆਂ ਹੀ ਪੰਜਾਬੀ ਫਿਲਮਾਂ ਵੇਖ ਸਕੇਆਂ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਵੀ ਖਾਮੋਸ਼ ਪਾਣੀ ਦੀ ਯਾਦ ਹੀ ਵਧ ਤਾਜ਼ਾ ਸੀ ਹੁਣ ਤੀਕ ਪਰ ਹੁਣ ਤੋ ਬਾਅਦ ਇੰਜ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਫਿਲਮ ਵੀ ਇਕ ਅਰਸੇ ਤਕ ਯਾਦਾਂ ਦੇ ਪਿਟਾਰੇ ਚ ਆਪਣੀ ਹੋਂਦ ਬਰਕਰਾਰ ਰਖੇਗੀ |

ਬਹੁਤ ਹੀ ਵਧੀਆ ਪਲਾਟ ਤੇ ਸਿਰਜੀ ਗਯੀ ਹੈ ਇਹ ਤੇ ਏਹੋ ਜਿਹੇ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕੀਨੇ ਹੀ ਪਲਾਟ ਰੁਲਦੇ ਵੀ ਪਾਏ ਹੋਣੇ ਨੇ ਕਈ ਰੱਦੀ ਦਿਯਾ ਢੇਰੀਆਂ ਵਿਚ ਤੇ ਜਾਂ ਫਿਰ ਕਈ ਜੰਗ ਲਗਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਜ਼ੇਹ੍ਨਾਂ ਵਿਚ | ਕਹਾਣੀ ਦੇ ਪਾਤਰ ਤਾਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨਾਲ ਮਿਲਦੇ ਜੁਲਦੇ ਹੀ ਪ੍ਰਤੀਤ ਹੁੰਦੇ ਨੇ ਪਰ ਸਕ੍ਰੀਨ ਦੇ ਪਾਤਰ ਨਹੀਂ |
ਕਿਰਨ ਖੇਰ ਆਪਣੇ ਪਾਤਰ ਦੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਕਾਫੀ ਵੱਡੀ ਲੱਗੀ, ਤਰਾਸ਼ੇ ਹੋਏ ਕਾਲੇ ਭਰਵੱਟੇ ਸਾਰੀ ਫਿਲਮ ਵਿਚ ਹੀ ਅਖਰਦੇ ਰਹੇ, ਚਲੇਦੇ show ਵਿਚ ਵੀ ਕਿਸੇ ਨੇ ਇਸ ਗਲ ਦਾ ਖਾਸ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਤੇ ਉਚੀ ਆਵਾਜ਼ ਵਿਚ ਤਾਨਾ ਵੀ ਮਾਰੇਯਾ, Well Stitched Dresses ਤੇ ਨਿੱਕਾ ਮੋਟਾ ਹੋਰ ਵੀ ਕਈ ਕੁਝ, ਪਤਾ ਨਹੀ ਮਜਬੂਰੀ ਸੀ ਯਾ ਕੋਈ obligation ਸੀ ਕਿਰਨ ਨੂੰ ਲੈਣ ਦੀ ਤੇ ਜਾਂ ਫਿਰ ਸਿਰਫ face value ਕਰਕੇ |
ਪਵਨ ਮਲਹੋਤਰਾ ਪੰਜਾਬ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਅਕਸ ਮੁਤਾਬਿਕ ਕੀਤੇ ਵੀ ਫਿਟ ਬੈਠਦਾ ਨਹੀ ਸੀ ਲਗ ਰਿਹਾ - ਇਸ ਵਿਚ ਕੋਈ ਸ਼ਕ ਨਹੀਂ ਕਿ ਅਦਾਕਾਰ ਬਹੁਤ ਵਧਿਯਾ ਹੈ ਪਰ ਡੀਲ ਡੋਲ ਮੁਤਾਬਿਕ ਢੁਕਦਾ ਪ੍ਰਤੀਤ ਨਹੀਂ ਸੀ ਹੋ ਰਿਹਾ |

ਦਿਲਜੀਤ ਠੀਕ ਠਾਕ ਹੀ ਸੀ - ਗੁਟ ਤੇ ਬਝੀ ਵਧੀਆ ਘੜੀ ਸੋਹਣੇ ਪ੍ਰੇਸ ਨਵੇ ਨਕੋਰ ਕਪੜੇ ਕਈ ਥਾਈ ਸਾਰੇ ਮਾਹੋਲ ਤੋ ਉਸ ਨੂੰ ਅੱਡ ਹੀ ਦਿਖਾ ਰਹੇ ਲਗੇ |

ਸੋਨਮ ਬਾਜਵਾ ਦੇ ਨਪੇ ਤੁਲੇ expressions ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਲਗੇ | ਇੰਜ ਲਗਾ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਬਿਲਕੁਲ ਸਹੀ exposure ਦਿਤਾ ਗੇਆ ਹੈ ਨਾ ਘੱਟ ਨਾ ਵਧ | ਬੜਾ convincing ਲਗਾ |

ਰਾਣਾ ਰਣਬੀਰ, ਵਿਸ਼ਵਾਸ, ਦਿਲਜੀਤ ਦਾ ਹਿੰਦੂ ਦੋਸਤ ਤੇ ਦਲਜਿੰਦਰ ਹੋਰਾਂ ਦੇ ਰੋਲ ਬਹੁਤ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਸਨ ਤੇ ਹੋਰ establish ਕੀਤੇ ਜਾਣੇ ਚਾਹਿਦੇ ਸਨ ਮਾਨਵ ਵਿਜ ਦੇ ਰੋਲ ਵਾਂਗ, ਬੜੇ ਝਟਕੇ ਜਹੇ ਨਾਲ ਮੁਕ ਗਏ ਸਭ music up ਕਰਕੇ ਜਾਂ fast flash back clips ਵਰਗਿਆ ਜੁਗਤਾਂ ਦਾ ਸਹਾਰਾ ਲੇਯਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਸੀ ਇਹਨਾ ਦੇ ਰੋਲ ਮੁਕਾਉਣ ਲਈ |
ਦਿਲਜੀਤ ਦੇ ਸ਼ਰੀਕ ਤੇ ਛੋਟੇ ਗੁੰਗੇ ਮੁੰਡੇ ਨੇ ਵੀ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਰੋਲ ਨਿਭਾਯਾ, ਵਧੀਆ ਲਗਾ, ਦਿਲਜੀਤ ਦੀ ਮੌਤ ਸਮੇਂ ਗੁੰਗਾ ਕਿਥੇ ਸੀ, ਜੇ ਓਹ ਉਸ ਵੇਲੇ ਸੋਨਮ ਦੇ ਪਤੀ ਨੂੰ ਝੰਬ ਰਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਹੋਰ impressive ਲਗਦਾ ਸ਼ਾਯਦ |

Interval ਦਾ ਸਮਾ ਇਕ ਸੀਨ ਹੋਰ ਲੰਗ ਜਾਨ ਤੋ ਬਾਅਦ ਦਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਸੀ | ਗੀਤ ਸਾਰੇ background ਵਿਚ ਸਨ ਪਰ ਕਿਤੇ ਵੀ ਅਖਰੇ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਕਹਿਣੀ ਨੂੰ ਨਾਲ ਲੈ ਕੇ ਤੁਰਦੇ ਲਗੇ | ਆਖਰੀ ਗੀਤ ਬਹੁਤ ਹੀ ਵਧੀਆ ਸੀ | ਗੀਤਾਂ ਦੇ ਬੋਲ ਬੇਹਦ ਦਿਲ ਖਿਚਵੇਂ ਸਨ | ਗੀਤਾਂ ਦੀ composition ਤਾਂ ਸੋਹਣੀ ਸੀ ਪਰ music arranger ਨੇ ਜੇ synthetic instruments ਦੀ ਬਜਾਏ original or traditional instruments ਦਾ ਸਹਾਰਾ ਲੇਯਾ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਗਲ ਬਾਤ ਹੀ ਵਖਰੀ ਹੋਣੀ ਸੀ | Background Score ਪੂਰਾ ਪੂਰਾ compliment ਕਰ ਰਿਹਾ ਲਗਾ, ਹਾਂ ਕਿਤੇ ਕਿਤੇ hype create ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਸੀ Sanjay Leela Bhansali ਦੀ Black ਵਾਂਗ | ਖੈਰ ਏਸ ਫਿਲਮ ਚ ਕਿਤੇ ਕਿਤੇ Gulzar ਦੀ Maachis ਤੇ O.P.Mehra ਦੀ Rang De Basanti ਦੀ ਝਾਲਕਰ ਜਹੀ ਵੀ ਨਜ਼ਰ ਆਉਦੀ ਸੀ |

ਫਿਲਮ ਦੇ ਨਾਮ ਦੀ ਚੋਣ business trick ਹੀ ਲਗੀ ਬਹੁਤੀ justified ਜਹੀ ਨੀ ਲਗੀ |
ਮਾੜੀ ਗਸ਼ਤੀ.... dialog ਨੇ ਵਿਸ਼ੇ ਦੀ ਗਮ੍ਭੀਰਤਾ ਵਲ ਧੇਆਂਨ ਹੋਰ ਖਿਚਣ ਦੇ ਉਲਟ ਬਿਰਤੀ ਤੋੜਨ ਦਾ ਕਮ ਹੀ ਕੀਤਾ ਸ਼ਾਯਦ avoid ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਸੀ | ਇਕ ਥਾਈਂ ਹੋਰ ਪਵਨ ਮਲਹੋਤਰਾ ਦੇ gesture ਨੇ ਵੀ ਇੰਜ ਹੀ ਕੀਤਾ ….

ਫਿਲਮ ਦਾ graph ਉਤਾਹ ਵਲ ਜਾ ਕੇ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਉਪਰ ਹੇਠਾਂ - ਉਪਰ ਹੇਠਾਂ ਹੋ ਹੋ ਕੇ ਹੀ ਮੁਕ ਜਾਂਦਾ ਹੈ |

Locations ਵਿਚ ਥਾਣੇ ਚ ਲਗੀਆਂ ਨਵੀਆਂ ਨਕੋਰ ਤੇ ਧੋਤੀਆਂ ਟਾਈਲਾਂ ਸਮੇਂ ਤੇ ਕਾਲ ਦਾ ਭੁਲੇਖਾ ਪਾ ਰਹੀਆਂ ਸਨ | ਇਕ ਥਾਈਂ ਸਪਾਟੇ ਦੇ ਪਿਛੇ ਥਾਣੇ ਦੀ ਦੀਵਾਰ ਤੇ ਦਸਮ ਗੁਰੂ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਨਜ਼ਰੀ ਆਈ ਜੋ ਕਿ settings ਵਾਲਿਆਂ ਨੇ ਕਿਵੇ ਤੇ ਕਯੋਂ ਲਾਈ ਸਮਝ ਨੀ ਆਯਾ |

ਫਿਰ ਵੀ ਕੁਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਸਾਰੀ ਦੀ ਸਾਰੀ ਟੀਮ ਨੂੰ ਮੁਬਾਰਕ ਦੇਣ ਨੂੰ ਦਿਲ ਕਰਦਾ - ਸਭ ਕਾਸੇ ਚ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਦੀ ਖੁਸ਼ਬੋ ਬੜੀ ਤੀਬਰਤਾ ਨਾਲ ਮੇਹ੍ਸੂਸ ਹੋ ਰਹੀ ਸੀ | ਪਰਮਾਤਮਾ ਸਾਰੀ ਟੀਮ ਨੂੰ ਚੜਦੀ ਕਲਾ ਵਿਚ ਰਖੇ |

ਹੁਣ ਮੈਨੂੰ ਪੰਜਾਬੀ ਫਿਲਮਾਂ ਚ ਵੀ ਚੰਗੇ ਵਿਸ਼ੇ ਆਉਣ ਦੀ ਆਸ ਬ੍ਝ੍ਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਯੀ ਹੈ … ਕਿਓਂ ਤੁਹਾਡਾ ਕਿ ਖਯਾਲ ਆ ?

 

महांभारत ऽऽऽऽऽ

है कथा संग्राम की,
विश्व के कल्याण की,
धर्म अधर्म आदि अनंत,
सत्य असत्य क्लेश कलंक,
स्वार्थ की कथा परमार्थ की,
शक्ति है भक्ति है,
जन्मों की युक्ति है,
जीवन का ये सम्पूर्ण सार है,
युग युग से कण कण में,
सृष्टी के दर्पण में,
वेदों की कथा अपार है,
कर्मों की गाथा है,
देवों की भाषा है,
सदियों के इतिहास का प्रमाण है,
कृष्णा की महिमा है,
गीता की गरिमा है,
ग्रंथों का ग्रन्थ ये महान है ....
महांभारत ऽऽऽऽऽ
महांभारत ऽऽऽऽऽ
महांभारत ऽऽऽऽऽ

 

ਦਰ੍ਮੇਆਂਨ

ਮਨੁ : ਸਾਡੇ ਤਿੰਨ ਚਾਰ ਸਾਲ ਦਾ ਬੱਚਾ
ਦਾਦੀ : ਸੱਸ
ਪ੍ਰੀਤ : ਨੁਹ੍ਹ
　

ਮਨੁ : ਦਾਦੀ ਜੀ, ਦਾਦੀ ਜੀ .... ਬਾਏ ... (ਖੁਸ਼ੀ ਖੁਸ਼ੀ ਸਕੂਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ)

ਪ੍ਰੀਤ : ਚਲ ਚਲ ਦਾਦੀ ਦਾ ਲਗਦਾ .... ਉਧਰ ਬਸ ਲੰਗ ਜਾਣੀ ਯਾ .....

ਦਾਦੀ ਮਨ ਮਸੋਸ ਕੇ ਰਹ ਜਾਂਦੀ ਹੈ |

ਮਨੁ ਦੇ ਦਾਦਾ ਜੀ ਨੂੰ ਗੇਯਾਂ ਅੱਜ ਦੋ ਸਾਲ ਹੋ ਗਏ ਸਨ | ਛੋਟਾ ਮੁੰਡਾ ਪਹਲਾਂ ਹੀ ਘਰ ਛਡ ਕੇ ਚਲਾ ਗਯਾ ਸੀ ਤੇ ਮਨੁ ਦਾ ਪਯੋ ਤਾਂ ਸਿਰਫ ਘਰ ਦਾ ਰੋਟੀ ਟੁਕਰ ਕਰਨ ਤਕ ਹੀ ਜਬਦਾ ਰਹ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਸੋ ਦਾਦੀ ਹੁਣ ਲੈ ਦੇ ਕੇ ਨੁਹ੍ਹ ਯਾਨੀ ਕੀ ਪ੍ਰੀਤ ਦੇ ਹੀ ਆਸਰੇ ਸੀ | ਸਭ ਕੁਛ ਚੁਪ ਚਾਪ ਜਰ ਲੈਂਦੀ ਸੀ |

ਬੜੇ ਚਾ ਬੜੀਆਂ ਰੀਝਾਂ ਨਾਲ ਵੇਯਾਹਯਾ ਸੀ ਆਪਣੇ ਜਿਗਰ ਦੇ ਟੋਟੇ ਨੂੰ ....... ਉਦੋਂ ਕੀ ਪਤਾ ਸੀ |

ਦਾਦੀ ਮਨੁ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪਯਾਰ ਕਰਦੀ ਸੀ ਪਰ ਨੁਹ੍ਹ ਯਾਨੀ ਪ੍ਰੀਤ ਤੋਂ ਇਹ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਨਹੀਂ ਸੀ ਹੁੰਦਾ |

ਦਾਦੀ ਘਰ ਦਾ ਨਿਕੜ ਸੁਕੜ ਕਰ ਕੇ ਯਾ ਤਾਂ ਮਨੁ ਦੇ ਖ਼ਯਾਲਾਂ ਚ ਗੁਆਚੀ ਰਿਹੰਦੀ ਤੇ ਜਾਂ ਫ਼ੇ ਮਨੁ ਦੇ ਦਾਦੇ ਦੀਯਾਂ ਗੱਲਾਂ ਯਾਦ ਕਰ ਕਰ ਕੇ ਆਪੇ ਹਸਦੀ ਤੇ ਆਪੇ ਰੋਂਦੀ ਰਹਿੰਦੀ |

ਪ੍ਰੀਤ ਨੂੰ ਸੱਸ ਦੀ ਦਿਤੀ ਕੋਈ ਚੀਜ਼ ਨੀ ਸੀ ਚੰਗੀ ਲਗਦੀ, ਸੌ ਸੌ ਨਖਰੇ ਕਰਦੀ ਸੀ ਤੇ ਪੇਕਯਾਂ ਦੀ ਸੁਆ ਵੀ ਸੋਨਾ ਲਗਦੀ ਸੀ | ਮਨੁ, ਪ੍ਰੀਤ ਦੀ ਵਡੀ ਉਮਰੇ ਹੋਈ ਸੰਤਾਨ ਸੀ | ਜਦੋਂ ਪ੍ਰੀਤ ਦਿਨਾਂ ਦੋ ਸੀ ਤਾਂ ਦਾਦੀ ਨੇ ਬੜੀਆਂ ਸੁਖਨਾ ਸੁਖੀਆਂ ਸਨ | ਬੜੇ ਚਾ ਕੀਤੇ ਸੀ ਪਰ ਡਰਦੇ ਡਰਦੇ | ਤੇ ਹਾਂ ਇਕ ਨਿੱਕਾ ਜਿਹਾ ਸਵੈਟਰ ਵੀ ਬੁਨਿਯਾ ਸੀ ਆਪਣੇ ਹਥੀਂ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਓਹ ਕਦੇ ਵੀ ਪ੍ਰੀਤ ਨੂੰ ਦੇ ਨਾ ਸਕੀ ਸੀ | ਕਿਥੇ ਪੇਕਯਾਂ ਦੇ ਮਸ਼ੀਨੀ ਬੁਣਤੀ ਵਾਲੇ ਸਾਫ਼ ਸੋਹਣੇ ਤੇ ਕਿਥੇ ਇਹ ਹਥੀਂ ਬੁਣੇਯਾ | ਦੇਖਦੇਯਾਂ ਦੇਖਦੇਯਾਂ ਮਨੁ ਸਾਡੇ ਤਿੰਨਾਂ ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਹੋ ਗਯਾ ਸੀ |


ਪ੍ਰੀਤ : (ਸੱਸ ਨੂੰ) ਮੈਂ ਜ਼ਰਾ ਪਾਰਲਰ ਤਕ ਜਾ ਰਹੀ ਆਂ | ਮਨੁ ਆ ਗਯਾ ਤਾਂ ਉਹਦੇ ਕਪੜੇ ਬਦਲ ਦਯੋ ਤੇ ਰੋਟੀ ਖੁਆ ਦੇਓ | ਚਲ ਸਿਮੀ...

ਬਸ ਵਾਲਾ ਘਰ ਦਾ ਦਰਵਾਜਾ ਖੋਲਦਾ ਹੈ

ਮਨੁ : ਦਾਦੀ .... ਦਾਦੀ ......

ਦਾਦੀ : ਆ ਗਯੇ ਦਾਦੀ ਦੇ ਲਾਡਲੇ .... (ਪਯਾਰ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਫ਼ੇ ਮਨੁ ਦੇ ਕਪੜੇ ਬਦਲਣ ਲਈ ਉਸ ਦੇ ਕਪੜੇ ਉਤਾਰਦੀ ਹੈ, ਮਨੁ ਕਪੜੇ ਲੁਹਾ ਕੇ ਦੋੜ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ....)

ਮਨੁ : ਨਹੀ ਪਾਨੇ .... ਦਾਦੀ ਮੈਂ ਨਹੀ ਪਾਨੇ .....

ਦਾਦੀ ਉਸ ਲਈ ਰੋਟੀ ਗਰਮ ਕਰਨ ਲਗਦੀ ਹੈ ....

ਥੋੜੀ ਦੇਰ ਬਾਅਦ .....

ਮਨੁ : ਦਾਦੀ.... (ਉਸ ਨੇ ਇਕ ਭੀੜਾ ਜਿਹਾ ਸਵੈਟਰ ਫਾਸਾਯਾ ਹੋਯਾ ਹੈ ਤੇ ਹਸੀ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ)

ਦਾਦੀ : ਦਾਦੀ ਦੇ ਲਾਡਲੇ ... ਦਾਦੀ ਦੇ ਲਾਡਲੇ ਨੇ ਆਹ ਕੀ ਪਾਯਾ ਹੈ ... (ਇਹ ਓਹੀ ਸਵੈਟਰ ਸੀ ਜੋ ਦਾਦੀ ਨੇ ਕਦੇ ਬੜੇ ਪਯਾਰ ਨਾਲ ਮਨੁ ਲਈ ਹੀ ਬੁਣੇਯਾ ਸੀ)

ਮਨੁ : ਮੈਂ ਤਾਂ ਇਹੀ ਪਾਨਾ, ਇਹੀ ਪਾਨਾ, ਇਹੀ ਪਾਨਾ.....

ਦਾਦੀ ਦਾ ਮਨ ਭਰ ਆਉਦਾ ਹੈ, ਓਹ ਉਸ ਨੂੰ ਚੁਮਦੀ ਚੱਟਦੀ ਪਯਾਰ ਕਰਦੀ ਹੈ ਤੇ ਬਾਹਾਂ ਚ ਭਰ ਕੇ ਰੋਂਦੀ ਹੋਈ ਮਨੁ ਦੇ ਦਾਦੇ ਦੀ ਫੋਟੋ ਸਾਮਨੇ ਆ ਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਪਲੋਸਦੀ ਤੇ ਪਯਾਰ ਕਰਦੀ ਹੈ |

ਘਰ ਦਾ ਦਰਵਾਜਾ ਖੁਲਦਾ ਹੈ | ਮਨੁ ਦਾਦੀ ਦੀ ਗੋਦ ਚੋਂ ਉਤਰ ਕੇ ਮਾਂ ਵਲ ਨੂੰ ਭਜਦਾ ਹੈ | ਪ੍ਰੀਤ ਉਸ ਨੂੰ ਗਰਮੀ ਰੁਤੇ ਸਵੈਟਰ ਪਾਈ ਵੇਖ ਕੇ ਗੁਸੇ ਨਾਲ ਭਰ ਜਾਦੀ ਹੈ |

ਇਕ ਪਾਸੇ ਦਾਦੀ ; ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਪ੍ਰੀਤ ਤੇ ਵਿਚਕਾਰ ਮਨੁ .....



　

FlashBack

पिछले कुछ एक रोज़ fb पे पढने को मिला क 90's का दौर फिर से लौट आया है | फिल्मों में माधुरी, क्रिकेट में जगमोहन, संजय दत जेल में, नारायण infosys में इत्यादी इत्यादि...| साथ ही वो गाना भी याद आया: गुज़रा हुआ ज़माना आता नहीं दोबारा.... और बस अब सभी कुछ flashBack का सा लगने लगा है |

जालंधर के रंगपटल पर भी कुछ ऐसा ही देखने को मिला:

नीरज ने अपना वाही नाटक गिरगिट फिर से किया | व्ही रंग, व्ही ढंग, व्ही वो और व्ही हम |

राकेश बेदी साहब ने ठीक वैसा ही नाटक किया जैसा के 90 के दशक में spice mobile वाले करवाया करते थे | व्ही double meaning comedy, व्ही मोटी मोटी औरतें और उनके ठहाके, व्ही pass के लिए हो रही मारा मारी, व्ही pass की black में sale |

प्रो. अंकुर ने व्ही नाटक एक था गधा किया जिसे कभी उसी देश भगत हाल में इतने ही जोश के साथ किया गया था |

अब और कहाँ तक चलेगी ये FlashBack आईये देखते हैं हम लोग..... |

क्षित विक्षित विष

बड़ों से सुना था - जवानी में अपनी सोच के दूध को सवालों की जाग लगाओ, तब सवालों के जवाब तलाशोगे तो लाखों लाख जवाब मिलेंगे और दहीं अच्छा जमेगा. फिर चिंतन कि लकड़ी से उसे मथो और देखना जो माखन निकलेगा वो तुम्हें श्रेष्ठ और बलवान बनाएगा. तब ये क्यू नहीं बताया के माखन कि पहचान कैसे होगी. अब तो लगता है जैसे माखन मथ मथ कर विष बन गया है. अब आगे विष को मथने से विष और विषैला होगा. जीवन और कटुतर होगा. लेकिन हाँ इस विष की भी तो अपनी एक पहचान होगी. सब को ना सही किसी को तो होगी किसी को तो ये विष विष ना हो कर औषधि लगता होगा. जीवनदायक विष. हा हा हा.... कितना सुखद लगता है सोचने मात्र से. कहां है वो.. कौन है वो.... कुछ दीख नहीं पड़ता... कोई है अरे कोई है .... कोई है यहाँ...??

P O L I T I C S ; victim & V I C T O R Y

Three Days back I received a message from someone of a very high repute saying: We feel sorrow at the death of the rape victim. (I was shocked When I found that there is no news confirming the message in media.)

Later in Media: The girl has been taken outside India for treatement (I was still unable to relate.)

Yesterday a man comes from Delhi and told: Security measures are being titned in the Capital at a huge level. (Still I was not able to relate.)

Today morning news: The victim was declared dead at 2:00am. All the senior officials were present there at that time. 10 Delhi metro stations have been closed. 144 enforced in the Capital.

(Cycle of incidents repeates within me: Was that message true? Was she already dead when taken abroad? Why she was declated dead at 2:00am when all the newspapers are already published? Were the senior officials at hospital waiting for the final call from Delhi?)

Now anticipating a secret cabinet level diner after an official meeting where:
One Cabinet Minister: क्यू Home Minister साहब कितने करोड़ लगा दिया फिर इस सब में?
Home Minister: (both laughs) Cheers...

सूत्रधार: और इस तरह POLITICS एक बार फिर CHAMPION...

MOTHER IMPOSSIBLE

 

सूत्रधार : नमस्कार और स्वागत है आपका आज की मंचिय प्रस्तुति Mother Imposible में . Mother Imposible का कथावस्तु जब मेरे अंतर में उभरा उस समय मैं इसके लिए एक Short फिल्म की परिकल्पना कर रहा था . एक Silent Short Film. लेकिन वो जैसा के कहते हैं ना के मंच के प्रतिभ्गियों की नियति मंच ही में निहित है , मुझे भी शायद इसी लिए इसकी प्रस्तुति के लिए मंच ही माध्यम मिला, और मंच भी कौन सा, कोई ऐसा वैसा मंच नहीं बल्कि आधुनिक रंगमंच की कमोबेश सभी सुख सुविधाओं से सुसजित ये रंगमंच. ऐसा लगता है जैसे अभी कल ही की बात हो 1994, 2004, 2006 और आज 2012. आज भी वो दिन याद करता हूँ तो सिहर उठता हूँ. वो चंद एक रोज़ मेरे लिए गहरे असमंजस भरे गुजरे थे, असमंजस इस बात का के आखिर इस Silent Short Film के लिए लिखी गई पटकथा को मंच के लिए रूपांतरित करूँ तो करूँ कैसे. सच जानिएगा साहिब शब्दों के माध्यम से शुन्य का सृजन करना मेरे लिए कतई आसान काम न था. बहुत डर लगा, लगा कि इस अभिशप्त भूमि पर एक कदम भी रखा तो फिर बच कर नहीं लौट पाउँगा....लेकिन वो जैसा की कहते है न की एक नशा होता है थिएटर करने में. अन्धकार के गरजते हुए महासागर की चुनोती को स्वीकार करने में, पर्वताकार लहरों से खाली हाथ जूझने में, अनमापी गहराईयों में उतरते जाने में, और फिर खुद को सारे खतरों में डाल कर वहाँ से आस्था के, सत्य के, प्रकाश के कुछ कणों को बटोर कर, समेट कर धरातल तक ले आने में. -नशा - और जिस नशे में इतनी गहरी वेदना और इतना तीखा सुख घुला मिला रहता है के उसके आस्वादन के लिए मन बेबस हो उठता है वो नशा - बस उसी की अनुभूति के लिए मैं एक बार फिर यहाँ पंजाब से कोलकत्ता खिंचा चला आया, जय हो नाट्य कला की आधुनिक रंग परम्पराओं की के जिनका आश्रय लेकर मैं इस कहानी को रूपांतरित करने का यह साहस या आप ये कह लीजिये के ये दुसाहस जुटा पाया. तो आइये मैं आपको अब बिना किसी विलंभ कहानी या पटकथा के अनुरूप इसके पात्र और परिस्थितियों से परिचित करवा दूँ... यह है मेरी कहानी का पात्र John. जी... जी नहीं, मेरी कहानी का पात्र john फिल्मो में अभिनय नहीं करता अलबत्ता उसकी अपनी एक छोटी सी दुनिया ज़ुरूर है. और उसकी इसी दुनिया का हिस्सा है यह चंद एक magazines..... कितने मासूम बच्चे है ना. ये उसका चश्मा, उसका mobile phone, ये बड़ा सा आइना, कपडे, बिस्तर, कमरा और उसकी माँ की ये तस्वीर. माँ को बचपन में ही खो दिया था John ने. पिता को दारु और बीडी दोनों पीने की आदत थी जो John को बिलकुल पसंद न थी. इसी लिए शायद वो गाँव छोड़ यहाँ शहर भाग आया था. आज John एक बड़े से अस्पताल में एक ward boy का कम कर रहा है. ये कमरा उसको जिस अस्पताल में वो काम करता है उन्होंने ही दिया है. ये कमरा और ये attached bathroom, आप सोच रहे होंगे और kitchen? तो साहिब kitchen की ज़ुरूरत ही क्या है - अस्पताल की canteen किस मर्ज़ की दवा है. आज 4 रोज़ बाद John चैन की नींद सो पाया है. 4 रोज़ बाद इसलिए क्युकी..... खैर वो आप कहानी के अंत तक आते-आते खुद ही समझ जायेंगे. अभी सुबह होने में वक़्त है, सोने दो.. सोने दो इसे...

(Mime of sleeping in bed and then alarm on mobile phone)

John: ओह! मारे गए, मिसेस साहनी मेरा इंतज़ार कर रही होंगी.

(Switches on fm radio, mime and movement for getting ready for the hospital, switches off radio after getting ready).

अच्छा माँ, शाम को मिलता हूँ, प्रणाम... Mrs. Sahai मेरा इंतज़ार कर रही होंगी...

(Transition Music to change the set)

(In hospital) good morning Mrs. Sahaye. कैसी है आप? रात को नीद तो अच्छी आई ना?

ओह, अच्छा.... हममम... ऐसे समय मे यह सब होता है . आप पहली बार मां बन रही है ना, मैं समझ सकता हूँ. मगर आप बिलकल फिक्र मत किजिये. John के होते हुए No Tension. अभी आप आराम किजिए. बस मैं यू गया और यू आया . मिलते हैं थोड़ी देर में. O.K.

सूत्रधार : जब भी अस्पताल मे Mrs. Sahaye जैसा कोइ patient आता तो john बेहद खुश हो जाता. घर मे आने वाली खुशी की उमग शायद उस patient को या उसके घरवालों को उतनी नहीं होती थी जितनी john को. John एक ही दिन मे Mrs. Sahaye के साथ इतना घुलमिल गया था जैसे बरसो की जान - पेहचान हो . अस्पताल मे John कई काम करता था मसलन patient की bed-sheet बदलनी, बच्चों के nappies बदलने , patients की और बच्चों की दवाई का ध्यान रखना, जो बच्चों सातवें या आठवें महिने में पैदा हो गए थे, जिनहें incubator मे रखा जाता है, उस incubator का ध्यान रखना, तापमान को नियन्त्रित करना.... हालांकि ये सारे काम जो उसके नही थे, ये nurse के थे लेकिन फिर भी John को ये सब करने मे मज़ा आता. वो खुशी - खुशी ये काम करता था और जब भी मौका मिलता वो लपक कर पहुंच जाता था Mrs. Sahaye के पास.

John : Hello Mrs. Sahaye. कैसी है आप? देखिये मैं क्या लाया हूँ... stethoscope.. आपको पता है इससे क्या होता है? मै बताता हूँ.. ये सुनिए.....हममममम .. आपको नहीं सुना ना, मै सुनाता हूँ ... ये लीजिये, अब सुनिए... सुना, है ना नटखट, शरारती. अच्छा अभी डॉक्टर साहिब आ जाएंगे. मैं इसको वापिस रख आता हूँ. अभी मिलता हूँ मैं आपको.

सूत्रधार : सारा दिन John की ये छोटी-छोटी शैतानिया अपने patients के साथ चलती रहती थी और patients को भी इसमें मजा आता था तभी तो आज तक किसी ने भी John की कोइ शिकायत नहीं की थी. सब खुश थे. डॉक्टर भी और मरीज़ भी और अब तो John खुद जचगी के काम में इतना trained हो चूका था कि अच्छी से अच्छी दाई भी Jhon का काम देख ले तो दांतों तले उंगलिया चबा ले . यकीं नहीं ? तो सुनिए ये बगल वाली Mr. Benarji का जब time आया तो मालूम सारे doctors bussy. जिसकी ड्यूटी वो फस गया trafic में. अब शहर का traffic तो आपको पता ही है.....तब सारा काम किसने समभाला .... किसने..... हां John ने और किसने .... अपने काम के साथ बेहद प्यार था Jhon को... और वैसे भी अब करत करत अभ्यास तो, जड़मति होत सुजान ना ...

( John अस्पताल का काम कर रहा है - in Mime)

अक्सर अस्पताल के काम में john इतना खो जाता था कि उसे खाने का भी ख्याल नहीं रहता था. और आज भी ऐसा ही हुआ. सुबह से दोपहर और दोपहर से शाम होने को आई और खाने का कोइ अता पता ही नहीं और तभी उसे पता चली आज की ताज़ा खबर कि आज... Mrs. Banerjee अपने बच्चे के साथ घर वापिस जा रहीं हैं. चार रोज़ पहले वो भी इसी तरह अस्पताल मे दाखिल हुई थी. जचा बचा दोनों खुश लेकिन John....

John : अच्छा Mrs. Banerji मुने का अछे से ख्याल रखियेगा, सारे टीके समय पर लगवाने मत भूलना, मामू की याद ज़रूर कराते रहना इसे. मुन्ना bye. .... bye मुन्ना ... bye...

(Music)

सूत्रधार : आहा ..... John के लिए ये पल बेहद दुखदाई होते थे. वो समझ नहीं पाता था कि वो क्या करे?? जब भी Mrs. Banerjee जैसा कोइ patient अपने बच्चे के साथ घर लौटने को होता तो John बेहद उदास हो जाता. ना जाने उसे क्यों लगता कि जैसे उससे कोइ उसकी अपनी चीज़ छीने लिये जा रहा हो. वो चाह कर भी उसे रोक नहीं पाता. वो जानता है कि वो कुछ नहीं कर सकता. उसकी यही नियती है..लेकिन क्यों हर बार वो .... वो ये अच्छी तरह जानता था कि कल Mrs. Sahaye भी इसी तरह अपने बच्चे के साथ अपने घर वापिस चली जाएँगी और वो कुछ नहीं कर पाएगा. परसों कोइ और Mrs. Singh, नर्सो Mrs. Chopra और फिर कोइ Mrs. अमुक इसी तरह .... इसी तरह ....इसी ख्याल के कारन अब उसे अपने इस काम से भी डर लगने लगा था . वो सब कुछ छोड़ कर भाग जाना चाहता था. आज इसी लिए अस्पताल से भी वो बिना किसी को कुछ कहे, कुछ भी कहे सुने चुपचाप निकल गया. वो कहीं दूर चला जाना चाहता था. बहुत दूर....

वो गया गहरे नीले समंदर के किनारे. ( music of sea waves) सागर किनारे बैठा घंटों सोचता रहा. समंदर बहुत गहरा था ... लेकिन आज उसके अंदर के सवाल इतने गहरे थे कि समंदर भी सुन ले तो डूब जाये...
( Mime )
और फिर र्जैसे कुछ सोच लिया हो. वो घर की और वापिस चल पड़ा.

( room )
बिस्तर पर लेटा-लेटा वो फिर अपने ख्यालो में खो गया. फिर अपनी छोटी सी दुनिया में ग़ुम हो गया. बत्ती को कभी जलाता - बूझाता, कभी फिर on करता, फिर off करता.... on-off, on-off, on-off, on-off. फिर करवट बदल कर सोने की कोशिश करने लगा. लेकिन वो जानता था कि उसे नींद नहीं आएगी. उसे तरह-तरह की आवाज़े सुनाई दे रही थी... बच्चो की किल्कारिया, पानी के बुलबुले, जैसे वो किसी माँ की कोख़ में बंद बच्चे की पुकार सुन रहा हो. John डर गया. उसने एक दम से बत्ती का switch जलाया लेकिन light नहीं जली... ये क्या ... अचानक से ऐसा.... कमरे मे ये तूफ़ान कैसा. John ने torch on करके देखा.... गलती से उसने पंखे का switch दबा दिया था. जल्दी से उसने पंखे को बंद किया और light on की.

John : ये मुझे क्या हो रहा है....John....Jooooohn... उफफ्फ्फ्फ़... .

(Mime लडखडाता हुआ John dressing table के शीशे के पास पहुंचा फिर गुसलखाने में और वहा पहुँच कर अपने ऊपर पानी डालने लगता है )

John : चंदा है तू मेरा सूरज है तू... चंदा है तू मेरा सूरज है तू... औ मेरी आँखों का तारा है तू.....

(Mime वो फिर आइने के पास आता है और आइने मे खुद को बड़े ग़ोर से देखता है और फिर.....)

John: (laughter) John...John.. तू ... तू.. साला John........... माँ..माँ देख तेरा John क्या सोच रहा है.. देख माँ क्या सोच रहा है तेरा John.. माँ.. माँ John माँ बनना चाहता है माँ... माँ John माँ बनना चाहता है माँ..वो कभी नहीं बन सकता माँ. फिर भी वो बनना चाहता है माँ.... माँ... (crying)

सूत्रधार : John माँ नहीं बन सकता. ये मैं आप और हम सभी जानते हैं वही तो है mother impossible. लेकिन आप ये नहीं जानते कि John मैं और मुझ मैं कोई ज्यादा अंतर नहीं है ... वही हूँ मै. जी हाँ. मेरी भी स्थितियां परिस्थितिया ठीक वैसी ही है. john उस रात भी सो नहीं पाया. मै भी नहीं सो पाता हूँ क्यूंकि मेरे भी अंतर मे, गहम गुफ़ाओ मे कहीं अनेको नेक किस्से कहानियाँ कथाएँ संवाद कोंधते रहते हैं वो इस मंच पर आना चाहते हैं जन्म लेना चाहते हैं लेकिन मै ... मैं जानता हूँ कि मै कभी भी उन्हें इस मंच पर जन्म नहीं दे पाऊंगा...कभी भी नहीं.

- Curtain Close -

Delhi Belly

Delhi Belly - Without interval Adult
(xx) entertainment. Good work by Director Abhinay Deo. The whole
movie is poorly dubbed. One can easily notice that the actors are
speaking in some other language and then dubbed in Hindi... Lacking
apropriate use of slangs at times....Good music...It gives me a feel
that perhaps its a ground prepration for xxx kind of movies coz ppl
enjoyed the movie with whole families including kids, ladies and
teens...Hamaam mey sab nange kaha jata tha..ab kehna
hoga..Multiplexes main sab behaya....

ਉਡੀਕ

ਇਸ ਦੁਨਿਯਾਂ ਚ ਹਰ ਕੋਈ ਉਡਣਾ ਲੋਚਦਾ ਹੈ ਹਰ ਕੋਈ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਇਕ ਲੰਬੀ, ਉੱਚੀ ਤੇ ਬੇਪਰਵਾਹ ਪਰਵਾਜ਼ ਤੇ ਓਹ ਵੀ ਆਪਣੇ, ਆਪਣੇ ਖੰਬਾਂ ਦੇ ਬਲ ਬੂਤੇ, ਪਰ ਇਹੋ ਜਿਹੀ ਪਰਵਾਜ਼ ਭਰਨ ਦੇ ਮੌਕਾ ਇਥੇ ਕਿਸੇ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਹੀ ਮਿਲਦੇ ਨੇ ਬਹੁਤੇ ਤਾਂ ਆਪਣੀ ਏਸ ਪਰਵਾਜ਼ ਨੂੰ ਉਡੀਕਦੇ ਹੀ ਰਹ ਜਾਂਦੇ ਨੇ, ਤੇ ਇਸ ਉਡੀਕ ਵਿਚ ਉਹ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਜਾਂ ਤਾਂ ਦੂਜੇਆਂ ਦੀ ਪਰਵਾਜ਼ ਚ ਆਪਣੀ ਖੁਸ਼ੀ ਭਾਲਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਨੇ ਤੇ ਜਾਂ ਫੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇਹ ਕਹ ਕੇ ਧਰਵਾਸਾ ਜੇਹਾ ਦੇ ਲੈਂਦੇ ਨੇ ਕੇ:

ਦੋ ਪੈਰ ਘਟ ਤੁਰਿਏ, ਪਰ ਤੁਰਿਏ ਮੜਕ ਦੇ ਨਾਲ

ਏਸ ਵਾਰ ਵੀ ਕਈਆਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਖੰਬਾਂ ਨਾਲ ਪਰਵਾਜ਼ ਭਰਨ ਦਾ ਮਨ ਬਣਾਯਾ, ਮੌਕਾ ਸੀ World Theatre Day.

ਪ੍ਰੋ. ਜਗਦੀਸ਼ ਗਰਗ, ਕ੍ਰਾਂਤੀਪਾਲ, ਨੀਰਜ, ਰਾਜਦੀਪ, ਸੁਖਵਿੰਦਰ ਸੁੱਖੀ, ਅੰਕੁਰ ਤੇ ਲਗਭਗ ਸਾਰੇ ਹੀ ਕੁਝ ਨਾ ਕੁਝ ਕਰਨ ਦੀ ਸੋਚ ਰਹੇ ਸਨ | ਹਰ ਵਾਰ ਦੀ ਤਰਾਂ ਦਿਨ ਥੋੜੇ, ਸਿਰ ਤੇ ਪੇਪਰ, ਸਪਾਂਸਰਾਂ ਦੀ ਅਣਹੋਂਦ ਪਰ ਹੋਂਸਲੇ ਬੁਲੰਦ | ਸੁਣਨੇ ਨੂੰ ਆਯਾ ਕੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਜਲੰਧਰ ਚ ਏਸ ਮੌਕੇ 12 ਤੋਂ 15 ਦੇ ਕਰੀਬ ਨਾਟਕ ਹੋਣ ਜਾ ਰਹੇ ਨੇ |

All India Radio Jalandhar ਦਾ ਵੀ ਸੁਤਾ ਮੋਹ ਜਾਗੇਯਾ - ਰੱਬੀਂ ਸਬੱਬ ਬਣਿਆ ਤੇ - ਨਾਟਕ ਨੂੰ ਹਾਂ ਹੋ ਗਯੀ | ਘਰ ਦਾ ਜੋਗੀ ਜੋਗੜਾ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਕੇ, ਸੁਖਵਿੰਦਰ ਸੁਖੀ ਜਿਸਨੇ ਆਪ ਪਿਛਲੇ ਦਿਨੀਂ ਬ-ਕੌਲ ਆਪ ਸੁਖਵਿੰਦਰ ਸੁਖੀ ਕਈ ਬੇਹਦ ਕਾਮਯਾਬ ਨਾਟਕ ਕਿਤੇ ਤੇ ਕਰਾਏ ਨੂੰ ਨਾ ਕਹ ਕੇ ਚੰਡੀਗੜ ਤੋਂ ਅਨੀਤਾ ਦੇਵਗਨ ਤੇ ਅਮ੍ਬ੍ਰ੍ਸਰ ਤੋਂ ਕੇਵਲ ਧਾਲੀਵਾਲ ਨੂੰ ਸਦਾ ਘ੍ਲੇਆ ਗੇਯਾ | ਦੋਵੇਂ ਮਨ ਗਏ ਹੈਂ ਹੁਣ ਕੀ ਕਰੀਏ | 2 ਨਾਟਕ ਕਿਦਾਂ ਹੋਣਗੇ ? ਸਲਾਹ ਬਣੀ ਬੀ ਕੋਈ ਨੀ ਦੋਵੇਂ ਕਰਾ ਲਾਓ ਦੋਵੇਂ ਇਕੋ ਦਿਨ ਦੋਵੇਂ ਰਖ ਲਾਓ ਜਿਨੁ ਨਾ ਪੁਗਦਾ ਹੋਊ ਆਪੇ ਮਨਾ ਕਰ ਦੁ, ਪਰ ਹੈਂ ਇਹ ਕੀ ਇਹ ਤਾ ਫੇ ਦੋਵੇਂ ਮਨ ਗਏ | ਹੁਣ ਤਾਂ ਸੱਪ ਦੇ ਮੁੰਹ ਚ ਕੋੜਕਿਰਲੀ ਵਾਲਾ ਹਿਸਾਬ ਹੋ ਗਯਾ | ਅਗੇ ਖੂਹ ਤੇ ਪਿਛੇ ਖਾਈ | ਮਾਰ ਦਵੋ ਛਾਲ ਦੇਖੀ ਜਾਉ ਫੈਸਲਾ ਹੋਇਆ - ਦੋਵੇਂ ਨਾਟਕ ਹੋਣਗੇ | ਪਰ ਹੁਣ ਹੋਰ ਭਸੂੜੀ 27 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਤਾਂ SUNDAY ਹੈ, ਯਾਨੀ ਐਤਵਾਰ, ਯਾਨੀ ਕੀ ਰਵੀਵਾਰ, ਯਾਨੀ ਕੀ ਹਫਤੇ ਚ ਦੂਜਾ ਛੁਟੀ ਵਾਲਾ ਦਿਨ (ਪਹਿਲਾ ਤਾਂ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਨਾ) ਸਰਕਾਰੀ ਬਾਬੂ ਤੇ ਉਹ ਵੀ ਛੁਟੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ - ਨਾ ਜੀ ਨਾ, ਏਹੋ ਜਿਹੀ ਭੈੜੀ ਪਿਰਤ ਨਿ ਪਾਣੀ, ਏਨੂ ਤੁਸੀਂ 25 ਨੂੰ ਕਰ ਲਾਓ ਜੀ, ਕੀ ਫ਼ਰਕ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਅਖੇਂ ਡ੍ਰਾਮਾ ਹੀ ਕਰਨੈ ਸੋ ਜੀ 27 ਨੂੰ ਨਾ ਸਹੀ 25 ਨੂੰ ਸਹੀ ਡਰਾਮਾ ਹੋ ਗੇਯਾ, ਮਾਫ਼ ਕਰਨਾ ਡਰਾਮੇ ਹੋ ਗਏ, ਬਹੁਤ ਬਹੁਤ ਧੰਨਵਾਦ - ਆਕਾਸ਼ਵਾਣੀ |

ਉਧਰ L.P.U. ਚ North Zone Culture Center, Patiala ਨੂੰ ਪਤਾ ਨੀ ਕੀ ਹੋਯਾ - 6 ਦਿਨਾਂ ਨਾਟਕ ਮੇਲਾ ਰਖ ਤਾ ਨਾਟਕਾਂ ਦੀ ਫੇਰਿਸਤ ਚ ਝਾਤ ਮਾਰੀ ਤਾਂ ਨਾਮ ਲਭਾ ਸੁਖਵਿੰਦਰ ਸੁਖੀ ਦਾ ਨਹੀਂ ਨਹੀਂ ਇਹ ਕੋਈ ਹੋਰ ਹੋਣਾ ਪਰ ਨਹੀਂ ਨਾਟਕ ਰੌਣਕਾਂ ਹੈ ਤਾਂ ਫੇ ਤਾਂ ਇਹ ਓਹੀ ਰੇਡਿਓ ਵਾਲੇ ਹੀ ਨੇ - ਮੱਥਾ ਠਣਕਿਯਾ, ਅਛਾ ਜੀ ਤਾਂ ਏਸ ਤਰਾਂ ਦੇ ਨਾਟਕ ਆ ਰਹੇ ਨੇ ? ਘਰ ਦੇ ਭਾਗ ਤਾਂ ਡੇਓਡੀ ਤੋਂ ਹੀ ਪਤਾ ਲਗ ਗਏ ਸੀ ਪਰ ਫੇ ਸੋਚੇਆ ਨਹੀਂ ਯਾਰ ਏਸ ਤਰਾਂ ਨਿ ਸੋਚਣਾ, ਜਾਵਾਂਗੇ, ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਇਕੋ ਤੱਕੜੀ ਚ ਤੋਲਣਾ ਵੀ ਤਾਂ ਠੀਕ ਨਹੀਂ | ਸੋ ਜੀ ਮੰਨ-ਮਨਾ ਕੇ ਦੋ ਕੁ ਨਾਟਕ ਦੇਖਣ ਗੇਯਾ ਹੀ ਗੇਯਾ, ਪਰ ਕਾਨੁ, ਸਾਡੇ ਏਨੇ ਭਾਗ ਕਿਥੇ, ਜੀਦਾ ਡਰ ਸੀ ਓਹੀ ਹੋਯਾ, ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਰੌਣਕਾਂ ਦੇਖੇਯਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਇਹ ਸਮਝ ਲਾਓ ਕੀ 6 ਦਿਨ ਓਥੇ ਰੌਣਕਾਂ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਰਿਹਾ | ਇਹ ਸੋਚ ਕੇ ਅਫਸੋਸ ਹੋਏਆ ਕੇ ਏਦਾ ਮਤਲਬ ਸਿਰਫ Jalandhar ਦਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਪੂਰੇ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਹੀ ਆਵਾ ਉਤੇਯਾ ਪੇਯਾ ਹੈ | ਕਿਸੇ ਨੇ ਨਾਟਕਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਛੇੜੀ ਤਾਂ ਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋਵੇ ਵੀ ਮੂਹੋਂ ਨਿਕਲ ਹੀ ਗਿਆ : बर्बाद गुलिस्तां करने को बस एक ही उल्लू काफी था, अंजाम-ए गुलिस्तां मत पूछो हर शाख पे उल्लू बैठा है |

ਏਸੇ ਵਹਿਣ ਚ ਪਤਾ ਨੀ ਕਿਥੋਂ ਵਿਚੇ Jet Airways ਦੀ landing ਹੋ ਗਈ, ਯਾਨੀ Baath Castel ਚ ਜਿਥੇ ਕੀ ਮਹਿੰਗੀਆਂ ਮਹਿੰਗੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਤੇ ਵੇਆਹ ਹੁੰਦੇ ਨੇ ਓਥੇ Jet Airways ਦੇ ਮਾਲਿਕ ਦੀ ਧੀ ਆਪਣਾ ਨਾਟਕ ਲੈ ਕੇ ਆ ਗਈ | English ਨਾਟਕ Black Comedy | ਸੁਣੇਯਾ ਬਯੀ ਓਥੇ ਸਿਰਫ V.V.I.P ਲੋਕਾਂ ਨੂ ਹੀ ਸਦੇਯਾ ਗਿਆ ਹੈ | ਅਛਾ ਫੇ ਤਾਂ ਯਾਰ ਜਾਣਾ ਚਾਹਿਦਾ ਹੈ ਨਾਟਕ ਜਰੂਰ ਹੀ ਅਤ ਹੋਣਾ ਏ | ਸੋ ਜੀ ਪਿਆਸਾ ਕਾਂ ਆਪਣੀ ਪਿਆਸ ਬੁਝਾਉਣ ਲਈ ਸਮੰਦਰ ਵਲ ਨੂੰ ਉਡ ਚਾਲੇਯਾ | V.V.I.P ਕੋਟੇ ਚ ਸੀਟ ਵੀ ਮਾਰ ਲਈ | ਮਾਰ ਤੇਰੀ ਅੰਨਾ ਪੈਹਾ ਲਾ ਤਾ ਨਾਟਕ ਤੇ ਬੀਬੀ ਨੇ, ਲਗਣਾ ਜਾਯੇਜ਼ ਵੀ ਸੀ ਕਿਓਕੇ ਓਹ ਤਾਂ ਕਹਿਣ ਨੂੰ ਇਕ ਇਕ ਨਾਟਕ ਸੀ ਅਸਲ ਚ ਤਾਂ ਕਈ ਨਾਟਕ ਸਨ ਜੇਹੜੇ Parellel ਚਲਣੇ ਸਨ | Jet Airways ਦੀਆਂ Air Hostess ਤੇ ਓਹ ਵੀ ਜਲੰਧਰ ਚ ਕਿਥੋਂ ਮਿਲਦਿਆਂ ਭਲਾ ਰੋਜ਼ ਰੋਜ਼ | ਉਧਰ ਸਟੇਜ ਦੇ ਅਨੇ-ਬਨੇ ਖੜਿਆਂ Airhostes ਨਾਟਕ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਹਸ ਰਹੀਆਂ ਸਨ, ਤੇ ਓਧਰ ਮੇਰੇ ਵਰਗੇ ਓਹਨਾਂ ਨੂੰ ਉਧਰ ਨੂੰ ਹਸਦਿਆਂ ਦੇਖ ਦੇ ਏਧਰਲੇ ਬਨੇ ਪਰਸਨ ਹੋ ਰਹੇ ਸਨ | ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਵੀ ਜੇ ਮੈਂ ਕਹਾਂ ਕੀ ਨਾਟਕ ਮਾੜਾ ਸੀ ਤਾਂ ਇਹ ਸਰਾਸਰ ਨਾ-ਇਨਸਾਫੀ ਹੋਵੇਗੀ | 3 ਮੰਜਿਲਾ ਸਟੇਜ, ਕੀਮਤੀ ਵਸਤਰ, ਮੇਹੇਂਗਾ ਸੈਟ, ਹਰ ਕਿਸੇ ਕੋਲ Sharukh Khan ਵਾਲੇ ਮੁਹੰ ਦੇ ਨਾਲ ਲਗਣ ਵਾਲੇ ਸਟੇਜੀ ਮਾਇਕ, Fully A\C ਹਾਲ, ਹਰ ਤਰਾਂ ਦੀ ਵਿਸਕੀ, ਹਰ ਤਰਾਂ ਦਾ ਖਾਨਾ . . . . ਏਨੇ ਸਾਰੇ ਨਾਟਕ ਚਲ ਰਹੇ ਸਨ ਕੇ ਸਮਝ ਹੀ ਨੀ ਸੀ ਆਂਦਾ ਕੇ ਕੇਹੜਾ ਦੇਖਾਂ ਤੇ ਕੇਹੜਾ ਛੱਡਾਂ | ਨਾਟਕ ਖਤਮ ਹੋਣ ਤੇ ਨਾਟਕ ਦੀ Director ਵੀ stage ਤੇ ਆ ਕੇ ਕਈ ਨਾਟਕ ਕਰ ਗਈ, ਪਹਿਲਾ ਇਹ ਕੀ ਲਤ ਟੁੱਟੀ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ stage ਤੇ ਆ ਕੇ ਖੜ੍ ਗਯੀ, ਦੂਜਾ ਉਹਨੂੰ ਬਾਰ ਬਾਰ ਖੁਰਕ ਉਠ ਰਹੀ ਸੀ, ਦੋ ਕੁ ਵਾਰੀ ਉਹਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਕਛਾਂ ਚ ਹੱਥ ਮਾਰਿਆ ਵੀ ਪਰ ਗੱਲ ਨੀ ਬਣੀ, ਅਖੀਰ ਉਸ ਪਿਯੋ ਦੀ ਧੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਗਲੇ ਥਾਣੀਂ ਹੱਥ ਪਾ ਕੇ ਚੰਗਾ ਰਗੜਾ ਦਿਤਾ ਤੇ ਤਾਂ ਜਾ ਕੇ ਖੁਰਕ ਸ਼ਾਂਤ ਹੋਯੀ | ਇਹ ਸਬ ਸਾਰਿਆਂ ਦਿਆਂ ਅਖਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਹੋਇਆ, ਤੇ ਏਸ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਇਹ ਪਕਾ ਹੋ ਗਿਆ ਕੇ ਸ਼ਰਮ ਹਯਾ ਤਾਂ ਬਸ Middle Class ਦੀ ਹੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ, ਸਮਾਜ ਦਾ Upper ਤੇ Lower ਵਰਗ ਦੋਵੇਂ ਏਸ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਦੂਰ ਦੂਰ ਮੁਕਤ ਨੇ | Script ਬਹੁਤ ਹੀ ਸੋਹਣੀ ਸੀ ਪਰ execution ਓਨੀ ਹੀ ਰੱਦੀ | ਏਸ ਨਾਟਕ ਦੇ ਖਤਮ ਹੋਣ ਤੇ ਮੈਨੂੰ ਵੀ ਇਕ ਨਾਟਕ ਕਰਨਾ ਪਿਆ, ਜਾਂਦੀ ਜਾਂਦੀ Director ਨੂੰ ਰੋਕ ਲੇਯਾ ਤੇ ਕੇਹਾ :

Me: Excuse me Namrata Ji.
Director: (ਫੋਨ ਤੇ) एक मिनट होल्ड करना .... जी?
Me: I belong to Jalandhar and came here specially to see your play. It was really good.
Director: Thank you.
Me: I must say you that. आप please आगे भी अपनी Productions ले कर Jalandhar ज़रूर आयें
Director: Oh Thank you so much. This is the biggest complement I have ever received. Thank you. आप please खाना खये बिना नहीं जाइऐगा
Me: जी Thanks & Good Night.
Director: Good Night.

ਹੁਣ ਮੈਂ ਓਸ ਫੁਦੁ ਨਾਟਕ ਦੀ ਤਾਰੀਫ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂ ਕੀ ਓਸ ਦੇ Parellel ਚਲਣ ਵਾਲੇ ਡਰਾਮੇਆਂ ਦੀ, ਤੁਸੀਂ ਸਮਝ ਹੀ ਗਏ ਹੋਵੋਗੇ |

ਪ੍ਰੋ. ਜਗਦੀਸ਼ ਗਰਗ ਤੇ ਪ੍ਰੋ. ਅੰਕੁਰ ਨੇ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਤਾਂ ਜ਼ਰੁਰ ਕੀਤੀ ਪਰ ਗੱਲ ਬਣੀ ਨਹੀਂ, ਉਹ ਚਾਹ ਕੇ ਵੀ ਨਾਟਕ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੇ | ਰਾਜਦੀਪ ਨੇ ਕੇਹਾ ਕੀ ਓਹ ਤਾਂ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਕਰਨਗੇ ਕ੍ਰਾਂਤੀਪਾਲ ਤੇ ਨੀਰਸ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਮਾਫ਼ ਕਰਨਾ ਸ਼੍ਰੀ ਨੀਰਜ ਕੌਸ਼ਿਕ (ਨੀਰਜ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਈ ਵਾਰ ਉਸ ਨੂੰ ਇੰਜ ਵੀ ਕਹਿ ਲੈਂਦੇ ਨੇ) ਜੀ ਨੇ ਮੈਦਾਨ ਨਹੀਂ ਛਡਿਆ ਕ੍ਰਾਂਤੀਪਾਲ ਨੇ Red Cross ਵਿਚ ਤੇ ਸ਼੍ਰੀ ਨੀਰਜ ਜੀ ਨੇ K.L. Sehgal Hall ਚ ਨਾਟਕ ਕੀਤੇ | ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼ ਭਗਤ ਯਾਦਗਾਰ ਹਾਲ ਦੇ ਬੜੇ ਕਰੀਬੀ ਰਹੇ ਨੇ ਪਰ ਦੋਵਾਂ ਨੇ ਏਸ ਵਾਰ ਓਥੇ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਯਾ ਕੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਹਾਲ ਵਾਲਿਆਂ ਕਰਨ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਯਾ ਕੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਨ ਦੇਸ਼ ਭਗਤ ਹਾਲ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ Internal Politics ਦੀ ਭੇਟਾ ਚੜ ਗਈ, ਰੱਬ ਹੀ ਜਾਣੇ ਕਈ ਸਵਾਲ ਨੇ | ਮੈਂ ਨੀਰਜ ਤੇ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੀ ਸਫਲ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਨੂੰ ਜ਼ਰੂਰ ਸਲਾਮ ਕਰਦਾਂ ਹਾਂ ਭਾਂਵੇ ਮੈਂ ਦੋਵੇਂ ਥਾਈਂ ਨਹੀਂ ਅਪੜ ਸਕਿਆ ਪਰ report ਇਹ ਸੀ ਕੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦਾ ਨਾਟਕ ਪੂਰਾ Youth Festival ਸੀ ਤੇ ਨੀਰਜ ਦੇ ਓਹੀ - ਨੀਰਸ | ਇਹ ਗਲ ਵਖਰੀ ਹੈ ਕਿ ਅਗਲੇ ਦਿਨਾਂ ਦੀਆਂ ਦੀਆਂ ਅਖਬਾਰਾਂ ਕੁਝ ਹੋਰ ਕਹਿਦਿਆਂ ਦਿਸੀਆਂ ਬੜੀ ਸ਼ਲਾਗਾ ਕੀਤੀ ਸਾਰੀ Press ਨੇ, ਕਿਤੇ ਕਿਤੇ ਤਾਂ Full Page Coverage ਵੀ ਦਿਤੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਮੰਨ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ੀ ਮਿਲੀ |

ਮੇਰਾ ਸੁਭਾਗ ਕੇ ਡਾ. ਆਤਮਜੀਤ ਹੁਰਾਂ ਆਪ ਮੈਨੂੰ ਫੋਨ ਕਰ ਕੇ ਆਪਣਾ ਨਾਟਕ 'ਮੈਂ ਤਾਂ ਇਕ ਸਾਰੰਗੀ ਹਾਂ' ਦੇਖਣ ਲਈ ਚੰਡੀਗੜ ਆਉਣ ਦਾ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ | ਦਿਨ ਸੀ ਓਹੀ 27 ਮਾਰਚ ਯਾਨੀ World Theatre Day. ਪਿਆਸਾ ਕਾਂ ਇਕ ਵਾਰ ਫੇਰ ਉਡਿਆ ਤੇ ਆ ਪਹੁੰਚਿਆ ਚੰਡੀਗੜ | ਜਾ ਕੇ ਪਤਾ ਲਗਾ ਕੇ ਉਥੇ ਜਲੰਧਰ ਦੇ ਹੀ ਆਰਟਿਸਟਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ Painting Exhibition ਵੀ ਲਗਾਯੀ ਹੋਯੀ ਹੈ Paintings ਵੇਖ ਕੇ ਬੜਾ ਚੰਗਾ ਲਗਾ ਤੇ ਨਾਟਕ ਵੇਖ ਕੇ ਓਦੂ ਵੀ ਵਧ | ਅਨੀਤਾ ਸਬਦੀਸ਼ ਤੇ ਸੰਗੀਤਾ ਗੁਪਤਾ ਨੂੰ ਮੰਚ ਤੇ ਵੇਖਦਿਯਾਂ ਹੀ ਯਕੀਨ ਹੋ ਗਯਾ ਕਿ ਲੈ ਬਈ ਪੁੱਤਰਾ ਇਹ ਤਾਂ ਨਿ ਹਿਲਣ ਦਿੰਦਿਆਂ ਹੁਣ, ਤੇ ਹੋਇਆ ਵੀ ਉਦਾਂ ਹੀ N.S.D. ਤੋਂ Ashok Sagar Bhagat ਜੀ ਦੀ Light Design, Parvin Jaggi ਦੀ execution, Kamal Tiwari ਜੀ ਦਾ Music, ਸਬ ਕੁਝ ਆਲਾ ਦਰਜੇ ਦਾ | ਏਸ Team ਨੂੰ ਡਾ. ਆਤਮਜੀਤ ਹੀ ਜੋੜ ਸਕਦੇ ਸਨ | 'ਮੈਂ ਕਿੱਸਾ ਬਹੁਤ ਅਜੀਬ ਹਾਂ ਕਿਤੇ ਜਰਬ ਕਿਤੇ ਤਕਸੀਮ ਹਾਂ'- ਵਰਗੇ ਗੀਤਾਂ ਨੇ ਕੀਲ ਕੇ ਰਖ ਦਿਤਾ | ਜਿਸ ਪਿਆਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਮੈਂ ਨਾਟਕ ਦੇਖਣ ਗਿਆ ਸੀ, ਉਹ ਧੁਰ ਅੰਦਰ ਤਕ ਸ਼ਾਂਤ ਤੇ ਤ੍ਰਿਪਤ ਹੋ ਗਈ | ਕਿੰਨਾ ਚੰਗਾ ਹੋਵੇ ਜੇਕਰ ਏਹੋ ਜੇਹੇ ਨਾਟਕ ਪੂਰੇ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਣ | ਨਾਟਕ ਆਲਾ ਦਰਜੇ ਦਾ ਬੇਸ਼ਕ ਸੀ ਹੀ ਪਰ ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ ਦੇ ਕੁਝ ਪੱਖ ਏਹੋ ਜਿਹੇ ਵੀ ਸਨ ਜੋ ਜੇਕਰ ਨਾ ਹੁੰਦੇ ਤਾਂ ਸਚਮੁਚ ਹੀ ਸੋਨੇ ਤੇ ਸੁਹਾਗੇ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਹੋਣੀ ਸੀ ਇਕ - ਡਾ. ਪਾਲੀ ਭੁਪਿੰਦਰ ਦਾ stage conduct ਕਰਨ ਦਾ ਢੰਗ ਕਾਸ਼ ਕੇ ਨਾਟਕ ਦੇ ਮੇਆਰ ਦਾ ਹੁੰਦਾ, ਦੂਜਾ ਕਿ ਕਾਸ਼ ਅਨੀਤਾ ਦਾ ਗਲਾ ਠੀਕ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਕਿ ਓਹ ਆਪਣੀ Voice ਨੂੰ ਹੋਰ Modulate ਕਰ ਸਕਦੀ ਤੇ ਤੀਜਾ ਇਹ ਕਿ ਨਾਟਕ ਨੂੰ ਜਿਸ ਸਿਖਰ ਤੇ ਲਿਜਾਣ ਵਿਚ Director ਕਾਮਯਾਬ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ, ਕਾਸ਼ ਕੇ ਓਹ ਓਥੋਂ ਹੇਠਾਂ ਨਾ ਡਿਗਦਾ | ਪਾਲੀ ਦਾ ਤੇ ਅਨੀਤਾ ਦੇ ਗਲੇ ਦਾ ਤਾਂ Director ਕੁਝ ਨਹੀ ਸੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਪਰ ਹਾਂ ਪਾਤਰਾਂ ਦੇ ਓਸ ਘੜਮਸ ਦਾ ਜ਼ਰੂਰ ਕੁਝ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਸੀ | ਪਾਤਰਾਂ ਨੇ ਅੰਤ ਵਿਚ stage ਤੇ ਆ ਕੇ ਘੜਮਸ ਜਿਹਾ ਪਾ ਕੇ ਉਸ ਦੀ ਸਾਰੀ ਮੇਹਨਤ ਤੇ ਪਾਣੀ ਪਾ ਦਿਤਾ | ਮੈਂ ਏਸ ਲਈ ਕਸੂਰਵਾਰ ਵੀ Director ਨੂੰ ਹੀ ਮੰਨਦਾ ਹਾਂ - ਜੋ ਆਪਣੇ ਪਾਤਰਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਨਹੀਂ ਸਮਝਾ ਸਕੇਆ ਕਿ ਪਰਦਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੰਚ ਤੇ ਆ ਕੇ ਉਹ ਆਪਣੀ ਮਕਬੂਲਤਾ ਵਧਾ ਨਹੀਂ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਸਗੋਂ ਘਟਾ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਨੇ, ਤੇ ਨਾਲ ਹੀ Director ਦੇ ਸਿਰ ਵੀ ਆਪਣੇ ਹਥੀਂ ਸੁਆਹ ਪਾ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਨੇ | ਇਥੇ ਰਤਨ ਥੀਅਮ ਦੀ ਯਾਦ ਆ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ artist ਇਨਾਂ ਫੁਕਰੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚ-ਬਚਾ ਕੇ ਨਾਟਕ ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਘਰ ਤਕ ਤੋਰਨ ਵਿਚ ਉਸ ਦਾ ਪੂਰਾ ਸਾਥ ਦਿੰਦੇ ਨੇ |

ਮੇਰੀ ਇਹ ਪਿਆਸ ਤਾਂ ਜ਼ਰੂਰ ਬੁਝੀ ਪਰ ਉਡੀਕ ਅਜੇ ਵੀ ਜਿਓਂ ਦੀ ਤਿਓਂ ਬਰਕਰਾਰ ਹੈ ਕਾਸ਼ ਕੇ ਏਡੀ ਸੁਲਝੀ ਹੋਈ Team ਹਰ ਨਾਟਕਕਾਰ ਨੂੰ ਨਸੀਬ ਹੋਵੇ ਕਾਸ਼ ਇਹ ਉਡੀਕ - ਉਡੀਕ ਨਾ ਰਹੇ |

बंधन

कभी जो मिले ना वो ऐसे मिले हैं
कि बरसों यूँ ही साथ जैसे चलें हैं
ये एहसास क्या है जो यूँ जागता है
दिलों को जो अनजाने यूँ बांधता है
हवाओं से खुशबु ये कैसे जुडी है
घटा उड़ते बादल से जैसे बंधी है
किसे है पता ये कशिश कौन सी है
जो साहिल पे लहरों को यूँ खींचती है
उभरते हैं कुछ ख्वाब तन्हाइयों में
उठे दर्द सा दिल कि गहराइयों में
मिला फिर भी कोई मिला तो नहीं
मगर दिल को कोई मिला तो नहीं
ये रस्मों रिवाजों की दुनिया ना जाने
कोई ऐसे रिश्तों को माने ना माने
ये कुछ तो है आखिर ये कैसे हुआ है
ये कुदरत, ये किस्मत, ये चाहत, ये क्या है
कदम ऐसे रुक रुक के क्यूँ उठ रहे हैं
यूँ पलकों पे आंसू ये क्यूँ थम गए हैं
यहाँ वक्त जैसे ठहर सा गया है
ये कैसा है मन्ज़र, ये कैसा सिला है

कोई है ?

भरा गिलास सामने रक्खा हो तो माने - किसी के पीने के लिए रखा होगा खाली गिलास माने - किसी ने पी के रक्खा होगा या किसी ने फिर से पीने के लिए रक्खा होगा इस दुनिया में ज़्यादातर लोग ऐसे ही हैं, या तो भरे हुए या खाली मेरे जैसे शायद बहुत कम होंगे जिन्हें साकी ने ना पूरा भरा ही और न ही खली छोड़ा पता नहीं जान बुझ कर या फिर अनजाने में क्यों आधा अधूरा छोड़ दिया अब हालत यूँ है के कोई पैमाना इसलिए नहीं उठाता के शायद किसी ने पी के छोड़ा होगा, और कोई इसलिए नहीं उठता के शायद किसी ने अभी भी पीने के लिए रख छोड़ा होगा ना भरा ना खाली सा मैं पैमाना जो किसी के होंटों को छु भी न पाया, किसी की प्यास बुझा भी न पाया और किसी से ये भी ना पूछ पाया कि मेरा साकी कहाँ है ..... मेरा मेहमान कहाँ है .... कोई है ... अरे कोई है ???

E K S A P N E Y K I M A U T

Lunch Hour Hai. Ghar Ja Kar Khana Khane Ki Tamana Mann Main Uthi. Cycle UthaE Aur Ghar Ka Raasta Naapna Shuru Kr Diya. Dhoop Sr Pr Hai. Pakki Sadak K Khatm Hote Hi Pagdandi Aur Pathaar Shuru Ho Gyi. Phir Pagdandi Aur Sankri Hoti GyE, Aur Cycle Ki UchaE Badhti GyE. Ek Mod Aisa Aaya Jahan SubhO Ki Barish Ne Paani Paani Kr Rkha Tha. Cycle Ka Guzrna Wahan Se Na Ho Pata. Socha Chalo Pathaar Ka Raasta Chuna Jaaye. Cycle Ki UchaE Ab Tk 20 Fut Ho Chuki Thi. Pathaar Ka Raasta Kat-Ta Chala Ja Raha Tha K Tabhi Raaste Main Ek Aur Gaddha Aaya. Cycle Ki UnchaE Ab Tk 30 Fut Ho Chuki Thi Aur Us Pr Se NeeChe Utrna Ab Na MumKin Tha, So Paas Ki OnchE Pathaar Pr Paawn Jama Kr Utar Gya. Yaha Se Na To Aage Hi Jaya Ja Sakta Tha Aur Na Hi Peechey. Aas Paas Ki Pathaaron Pr Chalaang Laga Kr Neechey Utarney Ki Koshish Ki Lekin Sb Bekaar. Tabhi Na Jaane Kaha Se Ek Dara Hua Bandar Aa Gya. Wo Mujh Pr Jhpat Pada. Uske Gale Mai Ek Pata Aur Rassi Thi. Wo Baar Baar Mujh Pr Jhpatney Laga. Shayad Wo Bhi UchaaE Se Dara Hua Tha. Mai Baar Baar Us Se Bachney K Liye Us Ko Dur Fenk-Ta Lekhin Wo Baar Baar Mujh Pr Jhapat Padta. Us Se Peecha Chudaney K Liye Mai Kabhi Is Pathaar Aur Kabhi Us Pathaar Pr Kudta. Magar Har Bar Vo Mere Peechey Aata Aur Mujh Pr Jhapat-Ta. Tab Isi Utha Patak Main Uske Gale Ki Rassi Mere Haath Main Aa GyE. Maine Us K Ek Sire Se Use Ghuma Kr Zor Se Pathaar Ki Doosri Tarf Patak Diya. Socha K Ab Wo Mar Gya Hoga. Lekin Wo Lahu Luhaan Phir Se GirTa PadTa Aaya Aur Jhapat Kr Mere Pet K Saath Chipak Gya Aur Aankhen Band Kr Li. Edhar Suraj Dhalne Ko Tha Aur Edhar Chadhney Ko. Aankhen Khuli, Mobile Pe Waqt Dekha. Subha K 5:05.